Dzisiaj staram się zrozumieć co dzieje się w Afganistanie, zachęcam do przeczytania wywiadu o ciele, strojach i seksualizacji dziewczynek, przypominam 10 akcji na rzecz społeczności LGBT+ i proszę Was o zakupienie wyprawki szkolnej dla dzieci z doświadczeniem uchodźczym.
TEKST 1, czyli co się dzieje w Afganistanie
Nie mam wiedzy o sytuacji politycznej Afganistanu, ta część świata akurat nigdy mnie bardziej nie interesowała. Jednak śledząc dramatyczne zdjęcia z Kabulu postanowiłam zebrać chociaż kilka materiałów, które wyjaśniają kontekst społeczno-polityczny w tym kraju.
Czytaj!
W polecanym artykule, mój kolega Wojciech Lorenz, analityk PISMu, wyjaśnia konsekwencje wewnętrzne i międzynarodowe obecnej sytuacji:
„W krótkiej perspektywie najpoważniejszym problemem dla państw ościennych będzie napływ uchodźców. Znaczna ich część będzie próbowała przedostać się dalej – m.in. do Unii Europejskiej. W dłuższej perspektywie możliwy jest powrót do Afganistanu międzynarodowych organizacji terrorystycznych i wzrost zagrożenia islamskim ekstremizmem w Azji Środkowej i Pakistanie. Rządy talibów spowodują też zmniejszenie międzynarodowego wsparcia dla Afganistanu, co może ich zachęcić do wznowienia produkcji opium, które będzie trafiać na światowe rynki.”
Wśród książek, które pomogą zrozumieć Afganistan wymieniane są:
- Swietłana Aleksijewicz, „Cynkowi chłopcy”, która skupia się na młodych radzieckich żołnierzach wysyłanych do „udzielenia narodowi afgańskiemu braterskiej pomocy”.
- Åsne Seierstad, „Księgarz z Kabulu”, wyjaśniająca czytelnikowi przeszłość Afganistanu, w tym interwencję rosyjską, ale i późniejsze wydarzenia, w tym rządy talibów.
- Jenny Nordberg, „Chłopczyce z Kabulu. Za kulisami buntu obyczajowego w Afganistanie”, która opisuje w swoim reportażu tzw. „bacza pusz”, czyli tradycję ukrywania przed społeczeństwem prawdziwej płci córek.
- Marcin Ogdowski, „„Z Afganistanu.pl – Alfabet polskiej misji”, czyli Opowieść o konflikcie z perspektywy polskich żołnierzy
- Wojciech Jagielski, „Modlitwa o deszcz”, kompleksowa opowieść będąca nie tylko literackim zapisem afgańskiej codzienności, ale też skarbnicą wiedzy o tym kraju i żyjących w nim ludziach.
- Khaled Hosseini, „Chłopiec z latawcem”, czyli powieść relacjonuje historię młodego Amira, bogatego chłopca z Kabulu, który w pewien sposób przeprowadza czytelnika przez kolejne ważne dla współczesnej historii Afganistanu wydarzenia: od radzieckiej interwencji zbrojnej po zdobycie władzy przez talibów.
- więcej propozycji znajdziecie tutaj
Artykuł z NYT pokazuje perspektywę ostatnich dni:
„Panic gripped the Afghan capital, Kabul, Sunday as Taliban fighters started arriving in the city, inmates broke out of the main prison on the east side of the city, and the American-backed government appeared to crumble.
By the afternoon, President Ashraf Ghani was reported to have fled. And as American forces focused their energies on evacuation flights for embassy staff and other personnel, Afghan government officials were shown in video footage accepting a handover of power to their Taliban counterparts in several cities.”
tak samo jak relacja BBC:
„The Taliban’s blisteringly fast takeover of Afghanistan has stunned security and diplomacy experts worldwide. Days after the fall of Kabul, nations are hurriedly evacuating their diplomats and citizens, leaving behind two decades of work and investments.
The Taliban’s rout is likely to cause a significant shift in the geopolitics of South Asia, and it could be particularly testing for India, given the country’s historically tense relations and border disputes with Pakistan and China – both are expected to play a crucial role in Afghanistan’s future.
Tu mamy kalendarium ostatnich wydarzeń po polsku.
Słuchaj!
- Podcast z Agatą Reed, która przez 7 lat mieszkała w Kabulu, gdzie prowadziła szkolenia dla dziennikarzy i była redaktorką naczelną Radia Bayan
- Relacje Jagody Grondeckiej z Kabulu
- Audycja w TOK FM z udziałem Wojciecha Lorenza, analityka PISM
Działaj!
- możesz podpisać petycję Akcji Demokracja
- możesz wspierać na Patronite Jagodę Grondecką, dziennikarkę, która najpierw relecjonowała sytuację z Kabulu, a po powrocie do Polski będzie wspierać Afgańczyków i ich rodziny, których także udało się ewakuować
- możesz kupić torbę od Fundacji To Tutaj Oficyna, z której część dochodu przeznaczona zostanie na Fundację Women for Afghan Women
- możesz wpłacić na zbiórkę Polskiej Akcji Humanitarnej lub na zbiórkę konsorcjum organizacji prawoczłowieczych, które będą pomagać także uchodźcom z Afganistanu w Polsce
Pamiętaj!
Ten kultowy fotoportet przedstawia Szarbat Guli, afgańską dziewczynkę i został wykonany 37 lat temu przez Steve’a McCurry. Fotograf przyjechał do obozu dla uchodźców Nasir Bagh w Pakistanie w 1984 roku, gdzie fotografował i relacjonowwał sytuację afgańskich uchodźców. Pracował wówczas na zlecenie National Geographic. Urzekły Go przeszywające, hipnotyzujące zielone oczy dziewczyny, których piękno dodatkowo podkreślała przewieszona czerwona chusta. czerwcu 1985 roku to kultowe zdjęcie trafiło na okładkę National Geographic i od razu stało się symbolem wojny w Afganistanie oraz sytuacji uchodźców na całym świecie. Do dziś określa się je jako ”afgańska Mona Lisa”. Warto przeczytać jak dalej potoczyła się historia tej kobiety.
TEKST 2, czyli nie mówcie dziewczynkom, że są ładne
Polecam Wam świetny wywiad z dr Iwoną Rutkowską-Chmurą, z którą miałam okazję współpracować jeszcze w Kosmosie dla dziewczynek, m.in. o ciele, strojach i seksualizacji dziewczynek:
„Z jednej strony jest ta popularna kultura i rodzice strojący dzieci w bikini, z drugiej, ci sami rodzice razem z nauczycielami formułują zupełnie przeciwne i restrykcyjne normy, zakazy i zalecenia, oparte na wartościach moralnych, z góry uznanych za dobre i właściwe. Do tego matka czy ojciec bez cienia żenady, oglądając telewizję lub spotykając się ze znajomymi, szorstko oceniają ludzi, używając argumentów ad personam osadzonych w kontekście wyglądu: „patrz, jak tamta przytyła w covidzie, zobacz jak się ubrała”. Dziewczynka słyszy te komunikaty nagminnie.
I co sobie myśli?
Uczy się, że jej wygląd jest kluczowym komunikatem na jej temat, i że inni ludzie mają prawo do oceniania, dyscyplinowania i ograniczania jej ciała. Słowem: jest w potrzasku, ale nikt nie chce z nią rozmawiać. Nikt nie pyta, co o tym myśli. Gdyby nie media społecznościowe – głos i perspektywa dziewcząt byłaby niesłyszalna. Niewielu jest dorosłych gotowych wysłuchać co mają do powiedzenia dziewczęta. Ale już osób, które dyrektywnie próbują zarządzać ich ciałami? Tych jest całe mnóstwo. Tymczasem niechciane komentowanie czyjegoś wyglądu narusza granice i dobrostan tej osoby. Każda próba zawstydzania, poniżania czy sugerowania, że kobieta wyglądem np. prowokuje innych do przekraczania norm, jest formą przemocy psychologicznej.”
TEKST 3, czyli 10 akcji dla społeczności LGBT+, które zmieniły rzeczywistość
Portal noizz.pl przygotował przegląd akcji dla społeczności LBGT+, które chociaż trochę zmieniły naszą rzeczywistość w ostatnim roku.
„Powrót marszy równości
Przyzwyczailiśmy się, że marsze równości są już w Polsce normą. W 2019 r. ich liczba była rekordowa i gdyby nie pandemia, prawdopodobnie udałoby się pobić kolejny rekord. Traumatyczne wydarzenia lat 2019-2020 sprawiły, że marsze i Parada Równości w roku 2021 stały się prawdziwym triumfem nieheteronormatywnego ducha. To coś, czego potrzebowaliśmy. Maszerowaliśmy już w Warszawie, Poznaniu i Łodzi, a kolejne miasta przygotowują się do własnych imprez.”
AKCJA, czyli kup szkolną wyprawkę dziecku z doświadczeniem uchodźczym!
Jak zwykle w sierpniu, przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego, Fundacja Ocalenie szykuje wyprawki dla kilkuset dzieci uchodźczych uczących się w zerówkach, szkołach podstawowych i średnich w Warszawie i okolicznych miejscowościach.
Nie zrobi tego bez pomocy darczyń i darczyńców. Dlatego zachęca: spakuj wyprawkę dla dziecka z doświadczeniem uchodźczym!
Jeśli poczułaś/poczułeś się zainspirowana/y tym newsletterem i jego treściami, możesz postawić mi kawę :)
PS. Wykład? Warsztat? Szkolenie? Moderacja? Wszystko możliwe online. Zobacz jak możemy współpracować.
Poczytaj inne wpisy na blogu albo zapisz się na mój newsletter, żeby otrzymywać maila o nowych wpisach.